the excavation | η ανασκαφή

In the anthropogenic artificial mound (magoula) of Koutroulou, there have been revealed settlement complexes at the summit and the slope, dating back to the Middle Neolithic period (circa 6000-5800 BC). Among the Neolithic buildings that have been unearthed, two are preserved in their entirety. Building 1 was developed in two or three successive phases. In its earlier phase, it featured stone walls, while in the later phase, brick walls were constructed on top of a stone base. To the east of this building, Building 2 retains brick slabs that covered the stone base of its walls. The interior arrangement of Building 2 appears to have been entirely removed, including its southern wall. The spaces between the buildings are typically paved with slabs and contain hearths and other structures. These areas have yielded abundant findings, such as ceramics, figurines, remains of food activities, and more.

Indications of later use of the area are evidenced by the excavation of a Byzantine period female burial (12th century AD) as well as the discovery of a vaulted tomb in the higher part of the mound adjacent to the Neolithic buildings. This tomb, which had been looted in antiquity, dates back to the Late Bronze Age (15th-14th centuries BC). Its presence confirms the mnemonic function of the site during the later periods following the Neolithic.

Beyond the Neolithic buildings excavated at the mound, recent excavations in its vicinity have revealed potential installations of enclosed ceramic kilns and a section of a ditch that surrounded the settlement. This aspect had also been indicated by geophysical surveys conducted in previous years. The settlement appears to have been enclosed by perimeter ditches, suggesting large, possibly communal, works with multiple social, symbolic, and practical functions.

Στον ανθρωπογενή τεχνητό γήλοφο (μαγούλα) της Κουτρουλού αποκαλύφθηκαν οικιστικά σύνολα στην κορυφή και την πλαγιά, τα οποία χρονολογούνται στη Μέση Νεολιθική περίοδο (περ. 6000-5800 π.Χ.). Από τα νεολιθικά κτίρια, τα οποία έχουν έως τώρα αποκαλυφθεί, δύο σώζονται στο σύνολό τους. Το Κτίριο 1 διαμορφώθηκε σε δύο ή τρεις διαδοχικές φάσεις με λιθόκτιστους τοίχους κατά την πρωιμότερη φάση και πλινθόκτιστους που εδράζονται σε μία λίθινη βάση κατά την οψιμότερη. Ανατολικά αυτού, το Κτίριο 2 σώζει πλίνθινες πλάκες που κάλυπταν τη λίθινη βάση των τοίχων του, ενώ η οικοσκευή του φαίνεται πως είχε πλήρως αφαιρεθεί μαζί με τον νότιο τοίχο του. Οι χώροι μεταξύ των κτιρίων είναι συνήθως πλακόστρωτοι με εστίες και άλλες κατασκευές, και πολύ πλούσιοι σε ευρήματα, όπως κεραμική, ειδώλια, κατάλοιπα τροφής κ.ά.

Ενδείξεις μεταγενέστερης χρήσης του χώρου αποτυπώνονται από την ανασκαφή τόσο μίας γυναικείας ταφής της βυζαντινής περιόδου (12ος αι. μ.Χ.), όσο και στην ανεύρεση, στο ψηλότερο τμήμα της μαγούλας, ενός θολωτού τάφου, δίπλα στα νεολιθικά κτίρια. Ο τάφος αυτός, ο οποίος είχε συληθεί κατά την αρχαιότητα, χρονολογείται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού (15ος -14ος αι. π.Χ.) και η παρουσία του επιβεβαιώνει την μνημονική λειτουργία του χώρου στις υστερότερες εποχές μετά τη Νεολιθική.

Πέραν των νεολιθικών κτιρίων που ανασκάφηκαν στην μαγούλα, νέα σκάμματα που ανοίχθηκαν τα τελευταία χρόνια στην περιφέρειά της, αποκάλυψαν μία πιθανή εγκατάσταση κλειστών κεραμικών κλιβάνων, καθώς και τμήμα μίας τάφρου που περιέβαλλε τον οικισμό, κάτι που είχε διαφανεί και από τις γεωφυσικές διασκοπήσεις που είχαν γίνει τα προηγούμενα χρόνια. Ο οικισμός φαίνεται ότι περιβαλλόταν από περιμετρικές τάφρους, μεγάλα, μάλλον κοινοτικά, έργα με πολλές κοινωνικές, συμβολικές, και πρακτικές λειτουργίες.